«Εφηβεία: Eπαγγελματικός Προσανατολισμός - Ο ρόλος της αυτογνωσίας και της στοχοθεσίας»
Η εφηβεία είναι μία ηλικία που το άτομο ξεκινά ένα ταξίδι προς την ενηλικίωση. Σε αυτό το ταξίδι το άτομο βιώνει αλλαγές στο σώμα του, στον τρόπο που σκέφτεται, συμπεριφέρεται και βιώνει τα συναισθήματά του.
Αν εξετάσουμε τη συμπεριφορά ενός εφήβου από μία νευροβιολογική ματιά μπορούμε να εστιάσουμε σε δύο δομές του ανθρώπινου εγκεφάλουׄ την αμυγδαλή και τον προμετωπιαίο φλοιό. Η αμυγδαλή είναι υπεύθυνη για την έκφραση του παρορμητισμού, του συναισθήματος και του παρορμητισμού. Από την άλλη πλευρά, ο προμετωπιαίος φλοιός είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της λογικής και του σχεδιασμού για το μέλλον. Κατά την εφηβεία, η αμυγδαλή είναι στην κορυφή της λειτουργίας της ενώ ο προμετωπιαίος φλοιός αναπτύσσεται πλήρως κατά την ενήλικο ζωή.
Ο ρόλος λοιπόν, του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι η συμβολή στην κινητοποίηση του εφήβου να σχεδιάσει το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό του μέλλον. Σημαντικό ρόλο προς την παραπάνω κατεύθυνση ασκούν ποικίλα ψυχομετρικά εργαλεία τα οποία είναι δωρεάν διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (https://e-stadiodromia.eoppep.gr). Τα εργαλεία αυτά αφορούν στη διερεύνηση των επαγγελματικών ενδιαφερόντων, των αξιών και της διαδικασίας λήψης μίας επαγγελματικής απόφασης συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της αυτογνωσίας και της στοχοθεσίας των εφήβων.
Η αυτογνωσία είναι μια εσωτερική διαδικασία που επηρεάζεται από κοινωνικούς παράγοντες και αφορά στις πληροφορίες που κατέχει κάποιος για τον εαυτό του. Η στοχοθεσία, με τη σειρά της, συμβάλει στην κινητοποίηση του ατόμου να ανακαλύψει και να αξιοποιήσει γνώσεις και δεξιότητες καθώς, επίσης, και να προγραμματίσει την περαιτέρω δράση του.
Τέλος, η δραστηριότητα “Aνάλυση Swot” συντελεί στην καλλιέργεια της αυτογνωσίας και της στοχοθεσίας διερευνώντας κρίσιμους τομείς στην υλοποίηση ενός σχεδίου δράσης. Η δραστηριότητα επικεντρώνεται στην εξέταση τόσο εσωτερικών παραγόντων όπως δυνατότητες και αδυναμίες όσο και εξωτερικών όπως ευκαιρίες ή τυχόν απειλές που υφίστανται στο ευρύτερο περιβάλλον και, πιθανώς, να αποτελούν τροχοπέδη στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης του εφήβου.
Πηγές:
Αργυροπούλου, Κ. (2019). Από τις «ορθές» στις ευέλικτες αποφάσεις: Η αξιοποίηση της επαγγελματικής προσαρμοστικότητας στην προσέγγιση των επαγγελματικών επιλογών. Στο Κ. Αργυροπούλου (Επιστημονική Επιμέλεια), Επαγγελματικός Προσανατολισμός και Λήψη Επαγγελματικών Αποφάσεων: Πρακτικές Εφαρμογές για Συμβούλους Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας. Αθήνα: Γρηγόρη, σσ.: 261-291.
Εθνική Πύλη Δια Βίου Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας – Κέντρο Euroguidance Ελλάδας:
https://e-stadiodromia.eoppep.gr
Μουράτογλου, Ν. (2020). Η θεωρία μάθησης της «Τυχαιότητας» στη συμβουλευτική σταδιοδρομίας: προτάσεις ποιοτικής και ποσοτικής προσέγγισης. Στο Κ. Αργυροπούλου & Α-Σ. Αντωνίου (Επιστημονική Επιμέλεια), Διαχείριση Σταδιοδρομίας και Ανάπτυξη Δεξιοτήτων στο Σύγχρονο Εκπαιδευτικό και Εργασιακό Περιβάλλον. Προ(σ)κλήσεις του 21ου αιώνα. Αθήνα: Γρηγόρη, σσ.: 68-84.
Τσίτσικα, A. & Γιωτάκος, O. (2016). Tα συναισθηματικά προβλήματα της εφηβείας. Στο Α. Τσίτσικα & Ο. Γιωτάκος (Επιστημονική Επιμέλεια), Και Ξαφνικά Όλα Αλλάζουν… Η Συναρπαστική Περίοδος της Εφηβείας. Αθήνα: Πεδίο, σς.: 65-86.
Αριστείδης Λορέντζος
Ψυχολόγος – Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού - Σταδιοδρομίας (Μ.Sc.)
Γραφείο Διασύνδεσης ΕΚΠΑ
